چگونگی شناخت شخصیت کودکان:

همه والدین علاقه دارند کودکی با استعداد توانا و مستقل داشته باشند و تمام تلاش خود را در این انجام می‌دهند گاهی این تلاش آنها نتیجه‌ای نمی‌دهد و این باعث نگرانی والدین می‌شود. روانشناسان معتقدند ویژگی‌های زیستی افراد در شکل گیری شخصیت آنها مهم‌ترین عامل است،و اگر والدین بتوانند نوع شخصیت کودک‌شان را بشناسند به راحتی می‌توانند طبیعت کودک رانیز تربیت نمایند.
به همین دلیل روانشناسان معتقدند که والدین می‌توانند از همان ابتدا نوع شخصیت کودک‌شان را بشناسند و به‌‌ وسیله این شناخت به کودک‌شان کمک کنند و او را فردی موفق، خلاق وسالم در نوع شخصیتی خود تربیت کنند.
سن شروع بروز نوع شخصیت کودک:
در حدود ۱۰ ماهگی مهارت‌های اجتماعی کودک شکوفا میشود و ذهن او توسعه پیدا می‌کند. کودک شما می‌تواند صداها را تکرار کند، برای جلب توجه شما ژست بگیرد و زمانی که احساس ناراحتی می‌کند، آن را نشان دهد. او ممکن است بترسد، خجالت بکشد اما این که او چگونه در صندلی ماشین می‌نشیند یا واکنشش وقتی پوشکش را عوض می‌کنید، چگونه است، ایده خوبی درباره رشد شخصیت او به شما خواهد داد.
انـواع شخصیّت:
الف ) حسّاس و زودرنج
کودکان یا حتی بزرگسالانی که دارای این نوع شخصیت هستند بسیار زودرنج بوده و افرادی ترسو یا مضطرب هستند. نمی‌شود گفت که این افراد کاملا ترسو و خجالتی هستند، به این دلیل که این افراد بر عکس رفتاری که در اجتماع دارند در خانه رفتار مناسبی دارند. در واقع باید گفت ظرفیت این کودکان محدود است. به همین دلیل باید با آنها با آرامش برخورد کرد و برای
یاد دادن رفتار‌های صحیح به آنها، کم کم پیش رفت. اگر بتوانیم با روشی صحیح به این افراد کمک کنیم آنها پیشرفت زیادی نشان می‌دهند و اعتماد به نفس‌شان بالا می‌رود. و بر عکس اگر ما در مقابل آنها تسلیم شویم، بیشتر باعث می‌شویم که آنها افرادی ترسو و مضطرب با گرایش زیاد به افسردگی بسازیم
ب) جسور و فعّال
کودکانی با این نوع شخصیت اشتیاق زیادی به کسب درون داده‌ای دارند و این کودکان همیشه در اطراف خود کنجکاوی می‌کنند تا بتوانند به اطلاعات جدید‌تری دست پیدا کنند این نوع افراد یا دارای شخصیتی با نگرشی منفی با روحیّه ای ضدّ اجتماعی می‌شوند یا اینکه افرادی توانا با روحیه رهبری می‌شوند که می‌توانند با ایجاد شرایط جدید و یا سیاستمداری موفّق تبدیلگردند. این کودکان ممکن است به اشتباه پرخاشگر شناخته شوند و اگر به جای درمان فقط بر آرام نمودن او پافشاری گردد، قطعا با گذر زمان به فردی پرخاشگر تبدیل خواهند شد. دربرخورد بااین گروه لازم است تعدادی دستور العمل را آماده نموده، در اختیار او قراردهیم تا بداندانتظارات ما از او چیست و باید به این نکته توجّه شود که از تنبیه و کنار کشیدن او در جمع خودداری شود، ضروری است تا با ایجاد محیطی آرام و مناسب به تربیت او بپردازیم.
ج ) در خود فرو رفته / کم واکنش
کودکانی که دارای این سبک از شخصیت هستند نمی‌توانند احساسات خود را بیان کنند و بیشتردرونگرا هستند و رویا‌پردازی می‌کنند در بعضی از این افراد هماهنگی عضلات در اندامهای حرکتی وجود دارد. برای این‌که این افراد به ما توجه کنند کافی است با صدای بلند صحبت کنیم و در هنگام صحبت با او از حرکات دست و بدن زیاد استفاده کنیم. کودکانی که دارای همچین شخصیتی هستند بیشتر علاقه دارند تنها باشند و همیشه در یک گوشه به تنهایی برای خود بازی می‌کنند و به بازی‌های گروهی علاقه‌ای نشان نمی‌دهند، اگر والدین بتوانند این کودکان را ازتنهایی که دارند بیرون بکشند، می‌توانند از آنها افرادی خلاق، گرم، دوست داشتنی و بهعبارتی پرورش یافته به اجتماع تحویل دهند.
د ) لجباز و مخالف
این افراد به هر چیزی که در اطراف‌شان می‌بینند دید منفی داشته و مخالفت می‌کنند، و هر محرکی که به گیرنده‌های حسی او مثل بویایی، شنوایی و... وارد می آید، در ذهن او یک تصویر بزرگ و واضحی جهت بررسی وتحلیل به‌وجود می آورد، او به‌عنوان یک تحلیل‌گر به بررسی هرچیز در پیرامون خود میپردازد و تلاش زیادی برای کنترل محیط اطراف نموده، و سعی میکند که خودش هیچ‌گاه تحت کنترل دیگران قرار نگیرد. و اگر نتواند بر محیط پیرامون خود تسلّط لازم را پیدا کند احساس ترس و اضطراب بسیاری به او دست می دهد. برای ریشهیابی این ویژگی، باید توجّه داشت که علّت اصلی این کوشش‌ها صرفا حفظ آرامش خود است و با درنظرگیری این نکته قادر خواهیم بود به او کمک کنیم تا انعطاف پذیرتر بوده با دیگران همکاری بیشتری نشان دهد و در این رابطه تنها نکتة کلیدی آن است که به هیچوجه با او برخوردی تند نداشته باشیم. کودکان شخصّیتی خالص و یکدست نداشته بلکه دارای مخلوطی از انواع شخصیّتها هستند. امّا چنانچه بتوانیم این الگوها را درک کنیم، قادر خواهیم بود تا برخی از راه حلها را با هم ترکیب و ملحق نماییم.
ه ) بیدقت
این کودکان بسیار حواس‌پرت هستند بطوری که حتّی در بعضی موارد راه همیشگی خود را هم گم می کنند، ازطرفی بسیاری از آنان به‌عنوان فردی با اختلال کمبود توجّه و تمرکز شناخته میشوند. این گروه از کودکان در توانایی‌هایی هم‌چون طرح ریزی و انجام فعّالیّت‌های متوالی مانند به خاطر آوردن محلّ قرار گرفتن اشیا مشکل دارند و درسنین بزرگسالی هم هیچ‌گاه نمیتوان روی آن‌ها به‌عنوان یک دستیار یا همکار خوب و دقیق حساب کرد، چرا که مسیرهای رسیدن به یک هدف را به خوبی دنبال نمی کنند. برای رفع مشکل این افراد، برخی از متخصّصین امر توصیه میکنند که : «ما میتوانیم با افزایش توانایی انجام فعّالیّت‌های متوالی ازطریق اجرای یک سری تمرین‌های ویژه و بدون مصرف دارو، به آنها کمک کنیم و در نهایت چنان‌چه احساس نیاز هم‌چنان وجود داشت میتوان درکودکان بزرگتر ازدارو درمانی تحت نظارت متخصّص مربوطه، استفاده نمود ».بیش از نیمی از والدین، متخصّصین و مربّیان هنوز بر این باورند که کودکان باید تابع آنان باشند به‌عبارتی تمامی تلاش‌هایی را که در راستای تربیت آنها بکار میبرند درجهت سازگار نمودن آنان با اصول اجتماع نیست، بلکه کودکان را بنا برسلیقه و الگوهای شخصی خودشان پرورش داده، برهمین اصل اجتماعی مینمایند. در هر صورت باید توجّه داشت که تربیت همة کودکان با یک شیوة مشابه امکان پذیر نخواهد بود و لازم است شیوة تربیتی متناسب با نوع شخصیّت هر کودک را اتّخاذ نماییم.
برطبق گزارش‌های ارائه شده که بیش از نیمی از والدین ، متخصّصین و مربّیان هنوزبراین باورند که کودکان بایدتابع آنان باشند به‌عبارتی تمامی تلاش‌هایی را که درراستای تربیت آنها بکار میبرند درجهت سازگار نمودن آنان بااصول اجتماع نیست، بلکه کودکان را بنا برسلیقه و الگوهای شخصی خودشان پرورش داده، برهمین اصل اجتماعی مینمایند. بسیاری از مربّیان نیز فکر می‌کنند که اگر ماصرفا محیط را باشرایط کودک متناسب سازیم، وضعیّت او بهتر خواهد شد. هماکنون نیز در بین عموم این فکر درحال شکلگیری و تکوین است که راههای تربیتی پیچیده تر را استفاده نموده، انواع مختلف شخصّیت را شناسایی کرده و برای هر کودک روش پرورشی و نحوة ابراز محبّت متفاوتی اعمال نمایند. و به‌ هر ترتیب باید توجّه داشت که تربیت همة کودکان بایک شیوة مشابه امکان پذیر نخواهد بود بلکه همانطور که علی رغم میزان علاقة یکسان ما به همة آنها، نحوة اظهار محبتمان متفاوت است، به همان صورت نیز لازم است شیوة تربیتی متناسب با نوع شخصیّت هر کودک رانیز اتخاذ نماییم.