دیدگاه روانشناسی برای کودکانی که کتک میزنند، کودکانی که کتک میخورندوکودکان مهاجم:
پرخاشگری در کودکان یک مسئله و داشتن دست بزن و اقدام به کتک زدن دیگران بحثی دیگر در مشکلات تربیتی کودکان است زدن یک واکنش نابالغانه است که در بین بچههای دو تا 4 سال شایع است متاسفانه در جامعه پرتنش امروزی این رفتار به وفور در بین بچه ها دیده میشود.
روابطی که کودکان با هم سن وسالانشان برقرار میکنند به2 دسته تقسیم میشوند:دسته اول کودکانی هستند که همیشه تسلیم میشوندواز کودکان خود کتک میخورند و دسته دوم کودکانی هستند که حالت تهاجمی دارند
والدین همیشه سعی میکنند رفتار کودکشان را صرف نظر از اینکه کودکی مهاجم باشد یا تسلیم، اصلاح کنند.به این دلیل که آنها فکر میکنند اگر رفتارکودکشان را درست نکنند در آینده به مشکل برمیخورد.
اکثر رفتارهای نامناسب کودکان با گذر زمان حل میشود، والدین باید با راهنماییهای همراه با آرامش، به کودکان یاد بدهندکه از خود دفاع کنندو خشم خود را کنترل نمایند.اگر کودکتان با دوستانش دعوا کردند، بجای اینکه از دوستان او خشمگین شوید، سعی کنید به فرزند خود کمک کنید تا راه حلهایی مسالمت آمیز برای حل مشکل خود بیابد.
بطور مثال والدین میتوانند به فرزند خود بیاموزند که اگر دوستش قصد کتک زدنش را داشت سریع به خانه برگردد و رفتارش را نادیده بگیرد. زیرا اگر کودک نسبت به رفتاردوستان مهاجمش واکنش نشان دهد،آنها بیشتر تشویق خواهندشد تا به عمل نامناسب خود مبادرت ورزند.
وقتی کودک بفهمد که به جای فرار کردن از دست دوستش که قصد کتک زدن او را داشته، با وی قطع رابطه کند یعنی با حفظ استقلال خود، عدم وابستگی خود را به وی نشان دهد. در طول زمان رفتار خشنونت آمیز طرف مقابل به دلیل از دست دادن همبازیش از بین خواهد رفت.
دلایل کتک کاری کودک ؟
شایدعصبانی است: عصبانیت شایعترین مشكل بچههاست. این عصبانیت در واقع تجلی درد و ناكامی كودك به دلیل ناتوانی او در كنترل جهان اطراف است. از آنجا كه كودك نوپاست، هر چند احساسات او بسیار قوی است اما وسیله كافی برای ابراز ناامیدی را ندارد و همین او را بیش از پیش ناامید كرده و از عصبانیت منفجر میكند. در نهایت او با تنها وسیلهای كه در اختیار دارد به دیگران حمله میكند یعنی با كتك زدن.
جلب توجه منفی میکند: كودك نیاز به توجه دارد بهطور معمول او ترجیح میدهد از راههای مثبت یعنی با انجام كارهای خوب این توجه را بهدست آورد اما اگر تشویق كارهای خوب به اندازه كافی نباشد و كودك مورد بیتوجهی قرارگیرد، برای او توجه منفی هم بهتر از بیتوجهی است. كودكی كه اغلب مورد غفلت واقع میشود ممكن است پس از مدتی كشف كند كه اگر جنگ و دعوا راه بیندازدو دیگران را بزند در مركز توجه دیگران قرارمیگیرد.
هیجاناتش برونیسازی میکند: پسربچهها یک مکانیسم دفاعی دارند که به آن برونیسازی کردن میگویند. به این معنا که اگر یک مشکل روانشناختی داشته باشند معمولا با درگیر شدن با محیط سعی میکنند آن مشکل را برطرف کنند یا هیجان منفی را کم کنند. در دخترها بیشتر به این صورت است که آنها را درونیسازی میکنند.
نداشتن الگوی خوب: كودكان اگر ببینند والدین آنها تنبیه بدنی را بهكار میبرند، بیشتر تمایل به کتک زدن بچه های دیگر پیدا میكنند. اگر راجع به رفتار خشن كودك نگران هستید، نباید به او اجازه دهید شما را در حال كتك زدن حتی بهعنوان تنبیه ببیند.
اختلال بیشفعالی: مسئله دیگری که وجود دارد طیف اختلالات بیشفعالی و اختلال نافرمانی مقابلهای است که اگر در تاریخچه خانوادگی چنین مشکلاتی وجود داشته باشد میتواند به ارث برسد و کودک از همان ابتدا حالت ناسازگارانهای داشته باشد. سۆال مهم اینجاست که این کودک از قبل این حالت را داشته یا به تازگی این رفتار را شروع کرده، تاریخچه خانوادگی این کودک و شرایط خانوادگی در این رفتار کودک بسیار مهم است.
اکنون به نکات کلیدی زیر که ما را در مواجهه با کودکان مهاجم یا تسلیم یاری میدهد، اشاره میکنیم:
- روانشناسان معتقدند که ارتباطی مستقیم میان کتک زدن کودکان و مهاجم شدن آنها وجود دارد. برخورد استدلالی و استفاده حداقل از کتک زدن، رفتار تهاجمی آنها را آرام خواهد کرد.
- کودکانی که والدین آنها برخوردی استدلالی و توضیحی با آنها دارند، معمولا در برقراری ارتباط با دوستان خود موفق ترند، زیرا میدانند که چگونه مذاکره کنند و مشاجرات را به شیوهای مسالمت آمیز برطرف سازند.
- کودکانی که مهاجم هستند، باید سرگرم فعالیت هایی شوند که از زوروبازوی خود کمتراستفاده کنند و فرصت ایجاد دردسر نداشته باشند.
- تمامی کودکان، صرف نظر از اینکه مهاجم باشند یا تسلیم، به تشویق نیاز دارند تا بتوانند رفتار خود را اصلاح کنند. به همه افراد خانواده تذکردهید تا این نکته را در برخورد با فرزندتان رعایت کنند.
- کودک کتک زننده را نادیده بگیرید و بیشتر توجه خود را به کودک کتک خورده معطوف کنید. در این صورت کودک مهاجم برای رفتارش پاداشی نخواهد گرفت.
- اگر چندین بار به فرزند خود تذکر دادید ولی او باز هم به کتک زدن دوست خود اقدام کرد، عذرخواهی او را نپذیرید. برخی کودکان میدانند که عذرخواهی کردن آسانترین راه فرار از تنبیه شدن است. کودکان باید بیاموزند که عذرخواهی بدون تغییر رفتار، بیارزش است.
- محروم کردن کودک مهاجم از فعالیت مورد علاقه اش، می تواند یک تنبیه موثر باشد. به شرط آنکه علت آن را برای او توضیح دهید.
- برنامههای خشنونت آمیز تلویزیونی میتواند روحیه تهاجمی را در کودکان تقویت کند.
- گاهی اوقات مذاکرهی فرد کتک خورده با شخص کتک زننده فایدهای ندارد. بهعنوان مثال شکایت کردن از فرد مهاجم به والدینش ویا اینکه که کارش باعث ناراحتی دوستش شده، بیفایده است. در این صورت والدین باید به کودک خود بگویند که از خودت دفاع کن و تو هم او را کتک بزن.